Đối với chị em phụ nữ khi mang thai thì chế độ ăn uống cũng như các món ăn cũng được chú ý hơn rất nhiều. Hiện nay trên thị trường cũng đã xuất hiện rất nhiều món ăn ngon, bổ dưỡng. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn có một số món ăn được khuyến khích không nên cho mẹ bầu dùng, ví dụ như cá thu. Một số ý kiến cho rằng việc ăn ăn cá thu bé sinh ra sẽ bị dị tật bẩm sinh. Những thông tin này đã gây hoang mang cũng như ảnh hưởng đến chế độ ăn uống của các mẹ bầu rất nhiều. Cá thu là một trong những loại cá cung cấp lượng axit omega-3 cực tốt cho mẹ và em bé. Chúng ta cùng tìm hiểu về món cá thu dành cho mẹ bầu có những lợi ích gì nhé.
Mục Lục
Tìm hiểu về cá dành cho mẹ bầu
Cá là thực phẩm chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất, chất béo tốt và các protein quan trọng cho cơ thể. Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú, cá còn là nguồn cung đa dạng các dưỡng chất tốt cho sự phát triển não bộ và hệ thần kinh thai nhi. Dù vậy, việc ăn cá khi mang thai cần hết sức thận trọng, đặc biệt là khi ăn cá thu bởi một số loài cá thu có thể bị nhiễm độc thủy ngân, nếu mẹ bầu ăn phải có thể gây nguy hiểm cho bé.
Cá thu (có tên tiếng Anh là mackerel) là tên gọi chung của nhiều loại cá khác nhau thuộc họ cá thu ngừ. Loại cá này sinh sống chủ yếu ở vùng biển ôn đới và nhiệt đới với hơn 30 loài.
Ở Việt Nam, cá thu sống rải rác ở khắp các vùng biển, nhiều nhất là ở các vịnh biển từ Quảng Bình đến Vũng Tàu, biển Phú Quốc – Kiên Giang với các loại chính: Cá thu Nhật (cá thu đao). Cá thu ảo hay còn gọi là cá thu kim, cá thu lam. Cá thu hũ hay cá thu ngàng. Cá thu chấm. Cá thu bông hay cá thu non. Cá thu vua hay cá thu ngừ.
Phụ nữ mang thai nên ăn cá thu như thế nào để đảm bảo sức khỏe?
Trong thai kỳ, bà bầu vẫn có thể ăn cá thu, tuy nhiên, nếu có ý định thêm cá thu vào thực đơn mỗi ngày, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thì nên hạn chế và nên hỏi ý kiến bác sĩ. Nguyên nhân là do một số loại cá thu có chứa một lượng lớn thủy ngân, có thể gây nhiễm độc cho mẹ bầu nên cá thu không phù hợp để phj nữ mang thai ăn mỗi ngày.
Mỗi tuần, bà bầu chỉ nên ăn khoảng 2 – 3 lần, mỗi lần khoảng 100 – 110g (theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ – FDA) và nên chọn những loại cá thu nhỏ bởi những loại cá này vừa giàu dinh dưỡng vừa ít chứa thủy ngân.
Mẹ bầu cần tránh cá các loại cá thu to như cá thu vua bởi loại cá này có thể chứa hàm lượng thủy ngân cao “ngất ngưởng”. Đa phần, cá càng có kích thước lớn sẽ càng chứa nhiều thủy ngân.
Bà bầu bị nhiễm độc thủy ngân không chỉ có nguy cơ sảy thai, sinh non mà còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não thai nhi, khiến bé chậm nói, chậm biết đi, thậm chí có thể bị một số dị tật như mù, điếc, thận bị tổn thương, trí não chậm phát triển.
Những lợi ích của cá thu dành cho mẹ bầu
Cá thu là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng rất cao. Cá thu rất giàu niacin, phốt pho, vitamin B12, selen, protein và vô số vi chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe của cả mẹ và bé.
Hàm lượng lớn omega-3 trong cá thu cũng rất tốt đối với sự hình thành, phát triển não bộ và hệ thần kinh thai nhi.
Nếu ăn các loại cá thu có kích thước nhỏ với một lượng vừa phải, bà bầu ăn cá thu sẽ mang đến 5 lợi ích như:
Cá thu giúp mẹ bầu bổ sung omega-3
Axit béo omega-3 không chỉ quan trọng với sức khỏe của mẹ mà còn cần thiết đối với sự phát triển thần kinh và thị giác của thai nhi. Đặc biệt, việc bổ sung đủ omega-3 còn có thể ngăn ngừa sinh non và giảm nguy cơ tiền sản giật.
Axit béo omega-3 gồm 2 loại chính là EPA và DHA. EPA rất quan trọng đối với sức khỏe của tim và hệ miễn dịch, trong khi DHA rất quan trọng đối với não, mắt và hệ thần kinh.
Cá thu là một trong những loại cá có hàm lượng omega-3 rất cao, chỉ 85g thịt cá có thể cung cấp đến 1209 mg axit béo omega-3 cho cơ thể.
Ăn cá thu giúp hạn chế tình trạng thiếu hụt vitamin B12
Tình trạng thiếu hụt vitamin B12 trong thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ sinh non, sinh con nhẹ cân (theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học Hoa Kỳ năm 2017).
Không những vậy, bà bầu bị thiếu vitamin B12 sẽ khiến trẻ sinh ra cũng thiếu hụt dưỡng chất này. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc tăng trưởng mà còn khiến trẻ chậm đạt được các cột mốc phát triển.
Việc bổ sung cá thu vào thực đơn có thể giúp mẹ bầu bổ sung vitamin B12. Cá thu rất giàu vitamin B12, 100g thịt cá thu có thể cung cấp đến 16,2 microgam vitamin B12 cho cơ thể.
Trong cá thu có chứa riboflavin hay vitamin B2 giúp phát triển xương
Riboflavin hay vitamin B2 là vitamin thiết yếu giúp cơ thể sản xuất năng lượng. Ngoài ra, riboflavin còn thúc đẩy sự phát triển xương, cơ, hệ thần kinh. Cũng như giúp bé có thị lực tốt và làn da khỏe mạnh. Cá thu rất giàu vitamin B2. Chỉ 85g là đã có thể đáp ứng khoảng 21% lượng riboflavin khuyến nghị mỗi ngày.
Cá thu cung cấp phốt pho giúp cho xương phát triển chắc khỏe
Bàu bầu có nên ăn cá thu, câu trả lời là có. Bởi cá thu là nguồn cung phốt pho giúp cho xương thai nhi phát triển chắc khỏe. Ngoài việc xây dựng hệ xương chắc khỏe cho thai nhi, phốt pho còn hỗ trợ quá trình co cơ, đông máu, chức năng thận và dẫn truyền thần kinh. Ngoài ra, phốt pho giúp duy trì và sửa chữa mô và tế bào. Cá thu là một nguồn phốt pho tuyệt vời, có thể cung cấp đến 236 miligam phốt pho trong khẩu phần 85g.
Hạn chế tình trạng thiếu hụt selen
Thiếu hụt selen trong thai kỳ có thể dẫn đến các biến chứng như sảy thai tự nhiên. Và tình trạng tiền sản giật và sinh con nhẹ cân. Cá thu là một nguồn cung cấp selen dồi dào. Một miếng cá nặng 85g có thể cung cấp 44 microgam selen.
Gợi ý món ăn từ cá thu cho mẹ bầu
Cá thu sốt cà chua
Cá thu sốt cà chua là món ăn ngon hàng ngày quen thuộc. Và rất được yêu thích trong các bữa cơm gia đình. Miếng cá thu được chiên vỏ ngoài vàng rượm bọc lấy lớp thịt săn thơm đặc trưng. Sốt cùng cà chua đỏ cam tươi tắn chua chua đậm đà. Điểm xuyết thêm màu xanh của hành lá làm món ăn càng thêm đẹp mắt, hấp dẫn. Món cá thu sốt cà chua thơm đậm đà mùi cá biển. Khi ăn cảm nhận rất rõ vị mặn ngọt quyện vào nhau rất hài hòa.
Cá thu nướng
Bạn muốn có một bữa ăn “sang chảnh” tại nhà ư? Điều này chưa bao giờ đơn giản đến thế chỉ với chiếc lò nướng nhà bạn. Hai món cá thu nướng giấy bạc và cá thu nướng rau củ sẽ xong ngay thôi.
Món cá nướng giấy bạc đậm đà và thơm lừng mùi ớt và tiêu xanh. Chấm kèm với nước chấm béo và ngọt nhẹ thì quả thật là không gì sánh bằng. Miếng cá thu nướng rau củ thì lại vàng ươm, chín mềm đậm đà. Ăn cùng rau củ nướng thanh mát khiến bạn cứ muốn ăn hoài mà không hề thấy ngán.
Một số loại cá khác cực tốt cho mẹ bầu
Bà bầu có nên ăn cá khi mang thai? Câu trả lời là ăn cá khi mang thai mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Để tránh nhiễm độc thủy ngân, mẹ có thể ăn nhiều những loại cá ít chứa thủy ngân thay vì cá thu lớn, cá kiếm, cá ngừ… để bổ sung DHA, protein, khoáng chất:
Cá hồi: rất giàu vitamin B12, B6, vitamin D, niacin, selen, i ốt, phốt pho, sắt, DHA. Tuy nhiên, mỗi tuần bạn cũng chỉ nên ăn khoảng 360g.
Cá lóc (cá quả): Trong 100g thịt cá lóc có 18,2% protid, 2,7% chất béo, 90mg canxi. Còn có 240 mg phốt pho, 2,2mg sắt và một số chất khác tốt cho việc chuyển dạ.
Cá chép: Trong thịt cá chép có chứa rất nhiều dưỡng chất. Như axit béo omega-3, axit folic, canxi, axit glutamic, glycine, chất béo, arginine…
Cá diêu hồng: Thịt dày, thơm ngon, ít tanh, rất có lợi cho phụ nữ mang thai. Thịt của loại cá này có chứa nhiều protein, vitamin A, B, D và chất khoáng như photpho.
Tham khảo thêm nhiều món ăn dinh dưỡng cho mẹ bầu tại đây