Đũa ra đời vào khoảng năm 1800 trước Công nguyên, lúc đầu đũa có kích thước lớn và dùng để nấu nướng, khoảng năm 200 trước Công nguyên, đũa bắt đầu trở thành đồ dùng thông dụng trong bữa ăn.
Ở Việt Nam, văn hóa dùng đũa còn thể hiện sự quan tâm, chia sẻ một cách tinh tế. Khi bắt đầu bữa ăn, đặc biệt là những bữa ăn truyền thống, mọi người sẽ dùng đũa sạch để xới thức ăn xung quanh mâm trước khi gắp thức ăn cho mình.
Hãy cùng với chúng tôi betylee.com để luôn luôn cập nhật những tin tức mới nhất về văn hóa Việt Nam nhé các bạn !
Mục Lục
Đi tìm nguồn gốc xa xưa của đôi đũa
Đũa là một cặp thanh bằng nhau, có chiều dài khoảng 20-25cm. Được các nước Đông Á sử dụng làm dụng cụ ăn uống.
Các nhà sử học Tây phương nói rằng đũa thuộc văn minh Trung Hoa. Văn minh đũa hay còn gọi là civilisation des baguettes. Có giả thuyết cho rằng đũa được cho rằng ra đời cách đây 4.000 – 5.000 năm trước. Trong triều đại nhà Thương (năm 1.600 – 1.046 TCN). Đôi đũa đầu tiên bằng kim loại được tìm thấy tại điểm khảo cổ Ân Khư. Vị vua cuối cùng của triều đại nhà Thương là Trụ Vương đã sử dụng đũa ngà.
Đôi đũa đã xuất hiện từ hàng nghìn năm trước
Một số nhà nghiên cứu khác lại cho rằng đũa được ra đời. Dưới nền văn minh lúa nước (cách đây khoảng 10.000 năm). Khi xưa, tổ tiên người Trung Hoa. Đến từ phía Tây lưu vực sông Hoàng Hà và sống chủ yếu với nền văn minh nông nghiệp khô, tức là ăn bốc bằng tay mà không dùng đũa. Khi bắt đầu kéo quân về thôn tính vùng đất phương Nam – vùng Đông Nam Á – họ mới bắt đầu có nền văn minh lúa nước. Nền văn minh này sử dụng thức ăn chính là hạt gạo nhỏ. Ngắn và thường dính với nhau, lúc này việc dùng đũa trở nên hiệu quả khi ăn.
Một giải thuyết khác cho rằng đũa được ra đời dưới nền văn minh lúa nước
Trong văn hóa Việt có một câu chuyện dân gian chứng minh cho sự ra đời rất sớm của đôi đũa. Đó là sự tích Trầu Cau. Câu chuyện ra đời trước cả thời nhà Tần và trước thời 1.000 năm Bắc thuộc. Tương truyền, thời vua Hùng Vương, có 2 anh em tên là Tân và Lang rất yêu thương; đùm bọc nhau. Họ theo học một đạo sĩ họ Lưu và người này có cô con gái cùng tuổi với 2 anh em.
Trong một lần dọn cơm, cô chỉ dọn một đôi đũa. Để thử lòng hai anh em xem ai sẽ nhường trước. Người anh là Tân nhất mực nhường em nên cô gái đã đem lòng quý mến và sau đó 2 người yêu nhau. Kết duyên vợ chồng. Từ ngày có vợ, người em cảm thấy. Anh không quan tâm mình như trước. Buồn bã và bỏ đi đến một con suối gục khóc và hóa đá. Người anh đi tìm em cũng chết bên bờ suối đó; và hóa thành câu cau bên cạnh tảng đá. Người vợ đi tìm chồng rồi cũng buồn và hóa câu trầu leo vấn vít lên cây.
Những điều không nên khi dùng đũa ở các miền
Trong văn hóa dân gian, người Việt Nam tin rằng việc gõ đũa bát trong bữa ăn sẽ khiến ma đói tìm tới quấy nhiễu, thêm vào đó, người Việt cũng đề cao phép lịch sự rằng khi ăn không được tạo nên tiếng “động bát động đũa” ồn ào hay tiếng nhai tóp tép…
Đũa ở miền bắc Việt Nam thường được làm từ tre, đũa ở miền nam thường được làm từ gỗ dừa. Đũa truyền thống Việt Nam có thân tròn và để mộc, không sơn quét, trang trí, đầu đũa cũng thường không để quá nhỏ.
Nét điểm của văn hóa ăn uống Việt ngoài những nét bình dị ra nó còn mang trong mình những giá trị bản sắc riêng so với các quốc gia cận vùng lãnh thổ.