Lễ hội Đình Thầy Thím ở tỉnh Bình Thuận từ lâu đã được coi là một lễ hội truyền thống đặc sắc của dân tộc Việt Nam ta, không chỉ là lễ hội tiêu biểu nhất của cộng đồng địa phương, mà còn là di sản văn hóa chung của nhiều tỉnh, thành lân cận trong khu vực ở đất nước ta.
Để bảo vệ và phát huy nét văn hóa truyền thống của lễ hội này, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận đã có ý kiến đề xuất với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và ban hành “Quyết định đưa Lễ hội Thần Tài vào danh mục”. Di sản văn hóa.
Mục Lục
Lễ hội Dinh Thầy Thím vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, du lịch văn hóa tâm linh. Đang có xu hướng ngày càng được du khách quan tâm. Lễ hội dinh Thầy Thím đã trở thành “điểm đến” có sức thu hút du khách. Không chỉ đến dịp Lễ hội mà bất cứ thời điểm nào trong năm. Cũng có hàng nghìn lượt khách đến hành hương kết hợp du lịch. Trong những năm gần đây, lượng du khách đến dinh Thầy Thím. Ngày càng tăng lên, ước khoảng 600 nghìn khách/năm.

Với những giá tri ̣về kiến trúc nghê ̣thuât và tín ngưỡng, tâm linh. Dinh Thầy Thím có điểm mạnh trên cả hai phương diện văn hóa vật thể; và phi vật thể và cần phải có các biện pháp bảo vệ; và phát huy giá trị Lễ hội trong giai đoạn hiện nay.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng và cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước. Đối với hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong tỉnh nói chung và Lễ hội dinh Thầy Thím nói riêng. Góp phần phục vụ phát triển du lịch và thúc đẩy kinh tế – văn hóa – xã hội địa phương phát triển. Đồng thời góp phần nâng cao ý thức ý thức gìn giữ, bảo tồn và phát huy nét văn hóa truyền thống của cộng đồng. Từ đó làm phong phú kho tàng di sản văn hóa Việt Nam.
Địa chỉ diễn ra lễ hội
Nằm ở Tam Tân, xã Tân Tiến, thị xã LaGi – Bình Thuận – Dinh thầy Thím. Là một trong những điểm du lịch tâm linh thu hút nhiều khách tham quan; và tại nơi đây hằng năm diễn ra Lễ hội Dinh thầy Thím
Thiết chế lễ hội ở đây tập trung chính ở 02 nhân vật truyền thuyết là Thầy: “Chí Đức Tiên Sinh” và Thím: “Chí Đức nương nương Tôn Thần”, biểu trưng cho lòng nhân ái, khí tiết. Cứu nhân độ thế đã ăn sâu trong lòng người dân địa phương. Cũng từ lòng sùng kính uy linh Thầy Thím. Để thể hiện sự tri ân tiền nhân dày công khai mở vùng đất này; người dân địa phương chung tay lập đền thờ tại nơi Thầy Thím tạ thế trong khu rừng dầu.
Hàng năm dinh Thầy Thím tổ chức 2 kỳ lễ lớn: lễ Tảo Mộ (nhằm ngày mồng 5 tháng 1 Âm lịch); và lễ Tế Thu (nhằm ngày 14 đến ngày 16 tháng 9 Âm lịch). Diễn ra trong không khí long trọng, tôn vinh nét đẹp văn hóa của vùng đất này. Lễ hội ôn lại công đức của vị đạo sĩ giàu lòng nhân ái. Có nhiều nghĩa cử cao đẹp, giúp dân đóng thuyền, bốc thuốc chữa bệnh. Giúp dân chài trong sóng to gió lớn, cảm hóa được cả thú dữ… Được dân làng mến mộ.
Lễ hội Dinh thầy Thím
Tập tục cúng tế là tín ngưỡng dân gian, một sinh hoạt tâm linh truyền thống, dù có những thay đổi về hình thức cũng nhằm phù hợp với quá trình phát triển của xã hội nhưng vẫn bảo tồn được không khí linh thiêng và ý nghĩa nhân văn. Trong phần nghi thức lễ có những nội dung cơ bản của nghi lễ cúng tế đình làng. Phần lễ chính là lễ Thỉnh sắc, lễ Tĩnh sanh, lễ Túc yết, lễ Tiền hiền hậu hiền… Nhưng với dinh Thầy Thím, lễ Thỉnh sắc được thay bằng lễ Nghinh thần với nghi thức thỉnh linh Thầy Thím từ mộ cách dinh theo đường vòng khoảng 7 cây số.

Rạng ngày 16 tháng 9 Âm lịch lễ Thỉnh sanh bắt đầu (thực ra là lễ Tĩnh sanh bởi tĩnh có nghĩa là trong sạch, tinh khiết) bằng một con heo sống thường là heo có bộ lông trắng tuyền đễ làm lễ vật. Heo được thọc huyết là lấy ra một ít với một nhúm lông heo để tế lễ, theo lệ thường với ước nguyện cầu cho mưa thuận gió hòa, dân cư an lạc.
Lễ hội này được coi là thiêng liêng với dân tộc
Nhưng ở đây còn có tính chất lễ bái tế thần (Thầy Thím) truyền thống. Qua ngày hôm sau thì các phẩm vật cúng lễ được làm bằng món mặn cho đến hết chiều 16/9 với nghi thức lễ sanh “Tạ thần cúc cung bái” và cũng là lễ “Tiền hiền hậu hiền” để tưởng nhớ các vị có công với làng mang ý nghĩa “Tiền hiền khai khẩn, hậu hiền khai cơ”.
Đây là một trong những nơi linh thiêng và được nhiều người biết đến, lễ hội như một nét văn hóa tình thần, vừa giúp bảo tồn văn hóa dân tộc, vừa giúp phát triển du lịch tại vùng đất Lagi còn nhiều điều chưa khám phá!